Beroepen (en een nieuw beroep, de Ninja!)

De meer klassieke roleplayingsystemen, zoals (A)D&D, delen de karakters in in verschillende klassen: Fighter, Magic-User, Cleric, ... Een SK wordt gedefinieerd door zijn klasse, en zijn level. In skill-gebaseerde systemen zoals  Schimmen & Schaduwen wordt een SK meer gedefineerd door de skills of kundes die hij verworven heeft. Daarmee samenhangend behoort een spelerskarakter (SK) ook tot een bepaald beroep. Dit is zeker een van de charmes van het Schimmen & Schaduwen spelsysteem.Maar waar komen die beroepen eigenlijk vandaan?

Het idee van 'beroepen' is volgens mij gebaseerd op twee andere systemen die een duidelijke invloed gehad hebben op de ontwikkeling van Schimmen & Schaduwen, namelijk Warhammer Fantasy Roleplay en Runequest, waarbij dit laatste onderdeel vormt van het Basic Roleplaying System (BRP) van Chaosium (o.m. Call of Cthulhu behoort ook tot deze stal). Beide systemen waren prominent aanwezig in de Britse rollenspelmarkt (o.a. door White Dwarf) in de 2de helft van de jaren 80, precies de periode waarin Schimmen & Schaduwen tot stand kwam.

WFRP 1st edition, 1987 (rpggeek.com)

Runequest 3rd edition, 1984 (rpggeek.com)

Beroepen en kundes

In beide systemen worden SKs verondersteld een bepaalde career of occupation te volgen. In beide systemen spelen careers eigenlijk de rol van een verzameling skills. Als een SK een bepaalde career volgt, kan hij zich verder bekwamen in de skills opgelijst bij die career. Bij het uitrollen van een SK bepaald de initiele career welke skills een SK initieel beheerst.

Dit klinkt allemaal zeer vertrouwd voor de Schimmen & Schaduwen speler, waarin beroepen eveneens een groep van kundes groeperen, die dan kunnen verworven worden naarmate men meer ervaringspunten verzameld. Net zoals in BRP zijn kundes in Schimmen & Schaduwen percentage-gebaseerd. Dit is echter niet het geval in WFRP, waar men een kunde binair beheerst.

Schimmen & Schaduwen heeft ook geavanceerde beroepen, die enkel kunnen gevolgd worden indien men een basisberoep vervolledigt heeft. Dit idee vinden we o.m. ook terug in WFRP.

Is er een invloed te merken in de beroepen van Schimmen & Schaduwen? Er zijn enkele duidelijke voorbeelden die weinig aan de verbeelding overlaten. Zo vinden we in WFRP beroepen zoals Troll Slayer, waarna men Giant Slayer kan worden. In Schimmen & Schaduwen vinden we Orkslachter en Drakenslachter terug. Of wat met de gelijkenis tussen Rat Catcher en Mollenvanger?

Beroepen en roleplaying

Een steeds weerkerend punt van discussie is op welke manier beroepen gebruikt worden in een roleplaying campaign. Het is allemaal goed en wel om tot een bepaald beroep te behoren zoals Officier, maar als rondtrekkende avonturier is het niet altijd duidelijk waarom men dan precies Officier is, waar de manschappen dan zijn, of in welk leger men Officier is. 

Sommige beroepen zijn trouwens eerder sociale klassen (bvb. Edelman of Vogelvrije) dan wel een echt beroep (bvb. Ceremoniemeester of Boswachter). Sommige beroepen zijn duidelijk geschreven op maat van rondtrekkende avonturiers (bvb. Fortuinzoeker of Huurdoder). Andere beroepen, zoals magiers, zijn dan weer duidelijk enkel bedoeld als een vehikel om kundes te verwerven en om magiespreuken aan te leren.

In een Warhammer campagne die in ik de jaren 90 als spelmeester leidde, was dit een steeds weerkerend discussiepunt. Kan je het beroep van Scheepskapitein kiezen als je het merendeel van de tijd op land rondtrekt, en slechts sporadisch eventjes op zee bent? Moet je een beroep ook daadwerkelijk roleplayen of niet?

Schimmen & Schaduwen (net zoals trouwens WFRP) stipuleert dat het beroep van een SK datgene is waarmee hij zich bezighield vooraleer hij op avontuur vertrok. Dat lijkt een plausibele verklaring. Maar dit strookt dan toch niet helemaal met de mogelijkheid om van beroep te veranderen tijdens de avonturierscarriere, of met de zogenaamde gevorderde beroepen, die men pas kan worden nadat men een eerder basisberoep helemaal doorlopen heeft. Eventueel kan men aanvoeren dat men die beroepen dan uitoefent tussen twee avonturen in. Maar waarom dan de kundes verwerven op basis van het avonturieren, en niet op basis van het uitoefenen van het beroep?

Nu, misschien dat ik er teveel over nadenk, en misschien moet men de opgelijste beroepen gewoon zien als een handige speltechnische manier om een verzameling van kundes te groeperen onder een bepaalde naam, en niet meer dan dat.

Een nieuw beroep voor Schimmen & Schaduwen: De Ninja

Het ligt voor de hand dat beroepen een geweldige inspiratie vormen om voor een spelersgroep eigen aanvullingen te maken. Immers, een beroep is een kort-en-bondige omschrijving van voor wat je SK staat.

Laatst viel ons het Aarg-Manuscript ten deel (klik op label op Aarg-manuscript onderaan deze post voor een overzicht van bijdragen hierover tot nu toe), waarin een deel nieuwe beroepen beschreven staan. We geven hier een uittreksel uit het Aarg-manuscript, namelijk het nieuwe (gevorderde) beroep de Ninja. Ideaal voor campagnes in West-Dor, me dunkt!

De Ninja, een extra beroep voor Schimmen & Schaduwen uit het Aarg-manuscript.
Bepaalde kundes zijn eveneens aanvullingen op de standaard Schimmen & Schaduwen regels.